Làm gì để thận luôn khỏe mạnh?

Việc bảo vệ thận, giữ cho thận khỏe mạnh là điều mỗi chúng ta cần duy trì thực hiện hằng ngày.

Thận được coi là "nhà máy lọc và xử lý chất độc" của cơ thể. Ở trạng thái khỏe mạnh, mỗi ngày thận lọc khoảng 120-150 lít máu, sản xuất khoảng 1-2 lít nước tiểu, từ đó loại bỏ các chất độc hại và chất thải dư thừa ra khỏi cơ thể. Các chất này bao gồm ure, creatinin, axit uric...

Ngoài ra, thận còn có nhiệm vụ điều chỉnh lượng nước và các chất điện giải trong cơ thể, duy trì cân bằng axit-bazơ, sản xuất hormon quan trọng như erythropoietin (kích thích sản xuất hồng cầu) và renin (điều hòa huyết áp), cũng như chuyển hóa vitamin D để duy trì sức khỏe xương.

Dưới đây là một số việc cần làm để giữ cho thận khỏe mạnh:

1. Uống đủ nước

Uống đủ nước có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề về thận, chẳng hạn như sỏi thận. Thận lọc chất thải bằng cách bài tiết nước tiểu. Khi chúng ta không tiêu thụ đủ nước, lượng nước tiểu sẽ bị giảm đi và các chất thải có thể bị tích tụ lại trong cơ thể.

Theo Viện Dinh dưỡng quốc gia, mỗi người nên uống 40ml nước/kg/ngày. Ví dụ, một người nặng 50kg nên uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày.

2. Không ăn quá nhiều muối

Muối natri rất quan trọng đối với cơ thể vì nó giữ vai trò thiết yếu trong việc duy trì cân bằng chất lỏng, truyền dẫn thần kinh. Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều muối natri có thể làm tăng huyết áp, từ đó làm tăng nguy cơ suy thận, bệnh tim và đột quỵ.

Tổ chức Thận Quốc gia Hoa Kỳ khuyến nghị người trưởng thành không nên tiêu thụ quá 2.300mg natri mỗi ngày. Mọi người có thể cắt giảm lượng natri tiêu thụ mỗi ngày bằng việc hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn hoặc chọn các thực phẩm ít hoặc không có natri.

3. Có chế độ ăn uống phù hợp

Một chế độ ăn uống gồm nhiều thực phẩm tốt cho thận và cắt giảm thực phẩm hại thận có thể giúp tăng cường chức năng thận.

Một số thực phẩm tốt cho thận mà mọi người nên thêm vào chế độ ăn mỗi ngày là quả lựu, quả bơ, đậu phụ, cá, súp lơ xanh, bí đỏ, rau lá xanh, cà chua, các loại đậu, các loại quả mọng, các loại trái cây họ cam quýt, táo, ngũ cốc nguyên hạt.

Các thực phẩm nên hạn chế hoặc tránh tiêu thụ bao gồm thực phẩm chế biến sẵn, nước ngọt có ga, carb tinh chế, đường và các chất làm ngọt nhân tạo, protein từ động vật, thực phẩm nhiều muối, đồ uống có cồn.

Riêng đối với những người đang mắc bệnh thận, cần tuân thủ chế độ ăn theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị.

4. Tăng cường hoạt động thể chất

Tăng cường hoạt động thể chất có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính. Hoạt động này cũng giúp giảm huyết áp, tăng cường sức khỏe tim mạch - 2 yếu tố rất quan trọng để ngăn ngừa những tổn thương về thận.

Có rất nhiều cách để bạn tăng cường hoạt động thể chất, ví dụ như đi bộ, chạy, đạp xe, khiêu vũ hoặc chỉ đơn giản là dọn dẹp nhà cửa, leo cầu thang bộ. Cho dù bạn chọn bộ môn nào, hãy nhớ duy trì tập luyện đều đặn.

5. Duy trì cân nặng phù hợp

Những người thừa cân hoặc béo phì ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, có nguy cơ mắc một số tình trạng sức khỏe tiểu đường, tim mạch, huyết áp cao có thể làm hỏng thận. Vì vậy, cần theo dõi và duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) ở mức phù hợp. BMI là chỉ số thể dùng để đo lượng mỡ trong cơ thể.

Chỉ số BMI được tính cho người trưởng thành bằng cân nặng chia cho bình phương chiều cao. Một người có chỉ số khối cơ thể bình thường dao động trong khoảng 18,6-24,9. Nếu vượt qua chỉ số này vượt quá 25, cơ thể đang bị thừa cân béo phì. Để làm được điều này, cần duy trì chế độ dinh dưỡng, tập luyện khoa học.

6. Kiểm soát đường huyết

Những người mắc bệnh đái tháo đường cần kiểm soát tốt đường huyết. Đường huyết quá cao có thể làm ảnh hưởng tới chức năng lọc của thận, lâu dần có thể dẫn tới suy thận.

7. Theo dõi huyết áp

Huyết áp cao có thể gây tổn thương thận. Đặc biệt, nếu huyết áp cao đi kèm với các tình trạng sức khỏe khác như tiểu đường, tim mạch hoặc mỡ máu cao, ảnh hưởng tới cơ thể sẽ càng lớn.

8. Hạn chế sử dụng rượu bia không hút thuốc lá

Đây là hai yếu tố có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe tổng thể, trong đó có thận. Nếu thường xuyên uống quá nhiều bia rượu, nồng độ cồn trong máu tăng cao, thận làm việc hết công suất mà khó có thể đào thải hết độc tố ra ngoài. Điều này có thể dẫn đến viêm thận cấp tính hoặc mạn tính. Đồng thời, uống nhiều rượu làm tăng huyết áp, một nguyên nhân phổ biến của bệnh thận.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, nên uống rượu bia ở mức cho phép, một người chỉ nên sử dụng 10g cồn nguyên chất (tương đương 3/4 chai bia 330ml, hoặc 1 ly rượu vang 100ml (13,5%), một cốc rượu mạnh 30ml (40%). Bên cạnh đó, hút thuốc lá là nguyên nhân gây xơ vữa các mạch máu, máu lưu thông đến thận chậm hơn.

Đặc biệt, hút thuốc cũng tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Người hút thuốc lá không chỉ gây hại cho chính bản thân mà còn ảnh hưởng tới người xung quanh (gọi là “hút thuốc lá thụ động”). Vì vậy, muốn thận được duy trì chức năng, cần từ bỏ thói quen không tốt này để bảo vệ thận.