Những đối tượng nào cần tầm soát ung thư phổi định kỳ hàng năm?
Theo các bác sĩ, ung thư phổi là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Nguy cơ ung thư phổi cao thường là những người thường xuyên hút thuốc lá, thuốc lào hoặc tiếp xúc khói bếp, khói xe, thợ thổi kính, thợ lò rèn…
Theo Globocan, năm 2022, Việt Nam ghi nhận 24.426 ca mắc mới và 22.597 ca tử vong vì căn bệnh này. Tại Việt Nam, ung thư phổi cũng là nguyên nhân tử vong hàng đầu do ung thư ở cả hai giới. Có hai loại ung thư phổi chính là ung thư phổi tế bào nhỏ (chiếm khoảng 20%) và ung thư không tế bào nhỏ (chiếm khoảng 80%), trong đó ung thư phổi tế bào nhỏ tiến triển nhanh hơn.
Thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra 90% trường hợp ung thư phổi. Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn khoảng 20 lần so với người không hút thuốc lá. Một số người có yếu tố di truyền sẽ càng dễ bị ung thư phổi nếu hút thuốc.
Thạc sĩ, bác sĩ Vũ Trường Sơn, Giám đốc y khoa, Bệnh viện FV cho biết, việc tầm soát ung thư phổi hằng năm là cần thiết đối với người hút thuốc lá, thuốc lào, thường xuyên tiếp xúc với khói xe, khói bếp, khói từ than tổ ong… giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm, cơ hội điều trị khỏi cao và tiết kiệm chi phí.
Chẳng hạn như trường hợp của bệnh nhân V. V. M (73 tuổi, ngụ Quảng Ninh) có tiền sử hút thuốc lào liên tục hơn 50 năm. Những năm gần đây, ông được con trai đưa đi khám sức khỏe hằng năm, trong đó có tầm soát ung thư phổi bằng cách chụp CT phổi liều thấp. Trong dịp tầm soát định kỳ tháng 12/2024, các bác sĩ phát hiện phổi của ông có nốt kính mờ đơn độc khoảng 1,2cm.
Theo chẩn đoán hình ảnh và tài liệu y khoa, đặc biệt là trên những người có tiền sử hút thuốc lào nhiều năm như ông M., nốt kính mờ được phát hiện này có tới 70% là ung thư phổi. Qua làm các xét nghiệm, kết quả ông M. được chẩn đoán là ung thư phổi không tế bào nhỏ, giai đoạn rất sớm.
“Nhờ chụp CT phổi liều thấp định kỳ hằng năm nên ông V.V.M phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn rất sớm. Qua đó, khối u phổi đã được phẫu thuật triệt để, giúp khả năng sống còn của bệnh nhân sau đó lên tới 100%. Theo ước tính, nếu phát hiện giai đoạn muộn hơn như giai đoạn 2 thì cuộc phẫu thuật sẽ phức tạp hơn, tỷ lệ sống chỉ còn hơn 60% và chi phí tăng lên hơn 10 lần”, bác sĩ Vũ Trường Sơn thông tin.
Theo bác sĩ Vũ Trường Sơn, các phương tiện hiện đại tầm soát và chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn sớm hiện nay như CT phổi liều thấp, đo chức năng hô hấp, sinh thiết xuyên thành ngực, nội soi phế quản dưới hướng dẫn của siêu âm (EBUS), kỹ thuật siêu âm điều hướng ảo Navigation, đánh dấu tổn thương bằng chỉ thị màu (ICG) cùng hàng loạt các kỹ thuật chẩn đoán giải phẫu bệnh, hóa mô miễn dịch hiện đại, xác định đột biến gene tiên tiến khác.
Các bác sĩ khuyến cáo, bên cạnh tầm soát ung thư phổi hàng năm, những người đang hút thuốc lá nên ngừng càng sớm càng tốt, vì ngừng hút thuốc lá cũng có thể làm giảm nguy cơ ung thư phổi rất nhiều.
