Băng tan làm chậm dòng hải lưu Nam Cực, gây hậu quả nghiêm trọng

Theo dõi GĐ&PL trên

(Ngày Nay) - Dòng hải lưu quanh Nam Cực đóng vai trò quan trọng trong các mô hình khí hậu toàn cầu.

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Environmental Research Letters ngày 3/3, dòng hải lưu mạnh nhất thế giới có thể chậm lại do các tảng băng ở Nam Cực tan chảy, làm ngập dòng hải lưu này bằng nước ngọt. Các nhà khoa học cảnh báo rằng điều này có thể dẫn đến những hệ quả nghiêm trọng đối với khí hậu.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một trong những siêu máy tính mạnh nhất của Australia để mô phỏng cách các tảng băng tan có thể tác động đến dòng hải lưu quanh Nam Cực, một hệ thống hải lưu có vai trò quan trọng trong điều hòa khí hậu toàn cầu.

Nếu lượng khí thải do đốt nhiên liệu hóa thạch tiếp tục tăng trong 25 năm tới, dòng hải lưu này có thể chậm lại khoảng 20%, theo nghiên cứu đã được bình duyệt bởi các chuyên gia.

Nhà khoa học Bishakhdatta Gayen tại Đại học Melbourne cho biết, đại dương là một hệ thống cực kỳ phức tạp và cân bằng tinh vi. Ông nhận định, nếu “động cơ” của dòng hải lưu này bị phá vỡ, hậu quả có thể rất nghiêm trọng, làm gia tăng các bất thường về khí hậu với các hiện tượng cực đoan ở một số khu vực, cũng như đẩy nhanh tình trạng ấm lên toàn cầu do khả năng hấp thụ carbon của đại dương bị suy giảm.

Dòng hải lưu quanh Nam Cực hoạt động như một "băng chuyền đại dương" khổng lồ, di chuyển một lượng nước khổng lồ qua Ấn Độ Dương, Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.

Mô phỏng cho thấy các tảng băng tan sẽ đổ một lượng lớn nước ngọt vào dòng hải lưu, làm thay đổi độ mặn của nước biển và khiến quá trình tuần hoàn nước lạnh giữa bề mặt và đáy đại dương trở nên khó khăn hơn.

Theo các nhà nghiên cứu, các đại dương đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí hậu và hấp thụ carbon. Nước biển lạnh có khả năng hấp thụ nhiệt từ khí quyển nhiều hơn. Sức mạnh của dòng hải lưu này, vốn chảy theo chiều kim đồng hồ quanh Nam Cực, cũng tạo thành một hàng rào ngăn chặn các loài xâm lấn tràn vào bờ biển lục địa. Nếu dòng hải lưu suy yếu, các loài tảo và động vật thân mềm có thể dễ dàng xâm nhập vào Nam Cực.

Ngay cả khi mức độ nóng lên toàn cầu được giới hạn ở ngưỡng 1,5 độ C, dòng hải lưu Nam Cực vẫn có nguy cơ chậm lại. "Thỏa thuận Paris 2015 đặt mục tiêu giới hạn tình trạng ấm lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp", nhà khoa học khí hậu và đồng tác giả nghiên cứu Taimoor Sohail cho biết. "Nhiều nhà khoa học đồng ý rằng chúng ta đã đạt đến ngưỡng 1,5 độ C này và nhiệt độ có thể tiếp tục tăng, kéo theo tác động dây chuyền gây tan chảy băng ở Nam Cực", ông nói.

Nhóm nghiên cứu, bao gồm các nhà khoa học từ Australia, Ấn Độ và Na Uy, lưu ý rằng phát hiện của họ trái ngược với một số nghiên cứu trước đó từng ghi nhận dòng hải lưu này có xu hướng tăng tốc. Họ nhấn mạnh rằng cần có thêm các quan sát và mô phỏng để hiểu rõ hơn về cách khu vực ít được quan sát này đang phản ứng với biến đổi khí hậu.