Đan sâm – vị thuốc quý điều trị bệnh thiếu máu cơ tim
Đan sâm là vị thuốc không thể thiếu trong các bài thuốc chữa bệnh về tim mạch như: nhồi máu cơ tim, đau tức ngực, hồi hộp, trống ngực hay một số bệnh liên quan đến tình trạng ứ huyết.
Đan sâm có tên khoa học là Salvia Multiorrhiza; tên khác: huyết sâm, xích sâm, huyết căn, sâm đỏ. Nhận diện: phần sử dụng là rễ củ to chắc, nạc, khô, mềm, màu đỏ tía; những củ có màu đen chất lượng kém, thường cứng giòn.
Tác dụng: các thầy thuốc cổ nhân nói chỉ cần một vị đan sâm có thể thay thế cho cả bài đào hồng tứ vật gồm: xuyên khung, đương quy, thục địa, bạch thược, đào nhân, hồng hoa. Tác dụng chính của đan sâm là bổ huyết, thành huyết, trục ứ. Hoạt chất tác dụng chính là Tiansinon I, II, III.
Một số bài thuốc và chế phẩm có sử dụng đan sâm:
Cardorido Saman: là một chế phẩm có sự kết hợp tinh tế giữa đan sâm và dong riềng đỏ. Đây là một sản phẩm điển hình chữa cơ tim thiếu máu cục bộ, phòng ngừa nhồi máu cơ tim, làm thông sạch lòng mạch vành bị sơ vữa; được các nhà khoa học Việt Nam chuyển giao công nghệ thành công năm 2006.
Bài thuốc đan sâm huyết dụ thang chữa phụ nữ kinh nguyệt không đều, bế kinh, vô kinh thứ phát, hành kinh huyết hôi, huyết xấu, huyết cục gồm: đan sâm 16g, lá huyết dụ tươi 50g. Dùng 7 thang cho 7 ngày trong 1 chu kỳ kinh nguyệt; uống trong 3 chu kỳ.
Bài thuốc cho sản phụ thai chết lưu: đan sâm 24g, đương quy 16, ngưu tất 40g, tế tân 12g, nghệ đen 50g, lá chàm 40g, ích mẫu 16g, quế chi 12g, chỉ xác 12g. Dùng 3 thang, sắc uống liền trong 3 ngày. Sau khi thai lưu đã ra nên uống thêm 100g rễ cây dâm bụt.
Bài thuốc chữa trẻ em kinh giản, co giật, co quắp: đan sâm 40g, lôi hoàn (nấm rễ tre) 40g. Tất cả rán với mỡ lợn, sau bỏ bã; đem thứ mỡ này xoa dọc cột sống cho trẻ mỗi ngày 3 - 4 lần.
Bài thuốc chữa đau bụng hành kinh: đan sâm 16g, hương phụ 16g, ích mẫu 16g. Sắc uống, kết hợp với châm tả huyệt Tam Âm Giao, sau khi châm khoảng 3 tiếng đồng hồ sẽ hành kinh được và hết đau. Cần duy trì liệu pháp này trong liền 3 đến 6 chu kỳ kinh.
Chữa đau thắt ngực bằng thuốc sắc theo kinh nghiệm dân gian: đan sâm 12g, lá cây hồng 40g. Sắc uống hàng ngày, sau lần uống thứ nhất hết đau ngay, để khỏi hẳn cần uống liên tục 3 - 6 ngày.