Cảnh báo nhiều người mắc bệnh viêm não tự miễn
Chỉ trong 18 tháng qua, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận 17 trường hợp mắc bệnh viêm não tự miễn NMDAR – một loại bệnh hiếm gặp nguy hiểm, có thể gây tử vong. Đáng chú ý, có khoảng 50% trong tổng số bệnh nhân nữ mắc bệnh này có liên quan đến u quái buồng trứng. Thông tin được các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ ngày 2/7.
Tiến sĩ, bác sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, mới đây đơn vị này tiếp nhận một nữ bệnh nhân 17 tuổi, nhập viện trong tình trạng co giật, hôn mê. Bệnh nhân được xác định mắc bệnh viêm não tự miễn NMDAR. Trước đó, nữ bệnh nhân này phát hiện có u quái buồng trứng tại Bệnh viện Hùng Vương Thành phố Hồ Chí Minh.
Tuy nhiên, do bệnh nhân đang đi học, gia đình nghĩ là u bình thường nên không thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối u ngay. Sau một thời gian, bệnh nhân bắt đầu lên cơn co giật, hôn mê và được đưa đến Bệnh viện Chợ Rẫy. Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị viêm não tự miễn NMDAR. Bệnh nhân được tiến hành thay huyết tương, lọc máu ngoài cơ thể, phẫu thuật 3 lần để loại bỏ các khối u buồng trứng. Bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch, diễn tiến dần tốt lên nhưng vẫn đang tiếp tục theo dõi, điều trị.
Ngoài trường hợp trên, từ năm 2023 đến nay, Bệnh viện Chợ Rẫy tiếp nhận 16 ca bệnh viêm não tự miễn NMDAR khác, trong đó có 12 bệnh nhân nữ. Hầu hết bệnh nhân mắc bệnh ở độ tuổi còn rất trẻ, trung bình chỉ 23 tuổi. Các bác sĩ nhận định, đây là bệnh lý hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm, có thể tử vong nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời. Trong 17 ca bệnh điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy trong 18 tháng qua, có 9 trường hợp được điều trị khỏi bệnh, 4 trường hợp tử vong. Hiện, Bệnh viện Chợ Rẫy đang điều trị cho 4 trường hợp.
Trước Bệnh viện Chợ Rẫy, trong hai năm 2015 và 2016, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh cũng báo cáo về 9 trường hợp bệnh nhân mắc bệnh lý viêm não tự miễn NMDAR. Các ca bệnh này đều được chuyển đến từ các bệnh viện chuyên khoa tâm thần và chỉ có 4 trường hợp bình phục hoàn toàn.
Tiến sĩ, bác sĩ Lê Quốc Hùng cho biết, triệu chứng của bệnh lý viêm não tự miễn NMDAR là người bệnh có hành vi bất thường, rối loạn chức năng ngôn ngữ, co giật, rối loạn vận động, rối loạn tri giác, lơ mơ, lú lẫn và hôn mê. Chính vì thế, khi khởi phát bệnh, bệnh nhân thường bị chẩn đoán nhầm sang bệnh lý tâm thần. Bệnh viêm não tự miễn NMDAR mới được phát hiện trên thế giới từ năm 2007 và hiện ghi nhận khoảng 1.500 ca.
Tại Việt Nam, trong những năm qua bắt đầu ghi nhận một số ca bệnh được điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Thành phố Hồ Chí Minh. Riêng tại Bệnh viện Chợ Rẫy, từ năm 2023 đến nay ghi nhận 17 ca bệnh, trong đó thường gặp ở phụ nữ trẻ có u quái buồng trứng. Do bệnh dễ nhầm lẫn sang các bệnh lý tâm thần nên nhiều trường hợp không chẩn đoán đúng bệnh, đến khi chuyển lên Bệnh viện Chợ Rẫy đã rơi vào tình trạng nặng, hôn mê, điều trị khó khăn, phức tạp.
Cũng theo Tiến sĩ Lê Quốc Hùng, bệnh viêm não tự miễn MNDAR phải điều trị trong thời gian khá dài, sử dụng nhiều biện pháp kỹ thuật cao như thở máy, lọc máu ngoài cơ thể, thay huyết tương, phẫu thuật khối u… vì thế chi phí điều trị trung bình lên đến 1 tỷ đồng/ca.
Đáng chú ý, qua các trường hợp nhập viện tại Bệnh viện Chợ Rẫy, các bác sĩ phát hiện 6 bệnh nhân (chiếm tỷ lệ 50% trên tổng số các bệnh nhân nữ) có u quái buồng trứng (u nang bì buồng trứng có cấu tạo phức tạp, phát triển từ mô thượng bì trong phôi thai). Theo các bác sĩ, trong u quái buồng trứng có các hệ đệm bằng mô thần kinh, khi có hoạt động bất thường thì hệ đệm này tạo ra các kháng thể chống lại thụ thể của não, khiến cho hệ thần kinh bị tổn thương dẫn đến viêm não. Do đó bác sĩ Hùng khuyến cáo, phụ nữ có u quái buồng trứng cần cảnh giác với các triệu chứng của viêm não tự miễn MNDAR để có thể đưa đến cơ sở y tế chuyên khoa điều trị kịp thời, tránh nguy cơ tử vong./.
