Vì sao sai phạm liên quan đến đất đai của Công ty Núi Pháo lại kéo dài?
Phải hơn 5 năm sau kết luận của Bộ TN&MT liên quan đến những sai phạm về đất đai của Công ty TNHH Khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo, tỉnh Thái Nguyên mới có quyết định thu hồi hơn 58ha đất của công ty này.
Ngày 15/7/2021, Thanh tra Chính phủ có thông báo số 1113/TB-TTCP, nhằm thông báo Kết luận 1046/KL-TTCP của Thanh tra Chính phủ về việc Thanh tra Công tác quản lý, sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng và khai thác tài nguyên, khoáng sản của tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 1/1/2010-31/12/2018 của Tổng Thanh tra Chính phủ.
Văn bản có đề cập đến nhiều sai phạm của Dự án Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo do Công ty TNHH Khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo (gọi tắt là Công ty Núi Pháo) làm chủ đầu tư.
Vào năm 2017, Bộ TN&MT đã thanh tra Công ty Núi Pháo và sau đó ban hành Kết luận số 2065/KL-BTNMT ngày 27/4/2017.
Giao đất ngoài quy hoạch
Tuy nhiên, đến tháng 7/2021, Thanh tra Chính phủ kiểm tra việc thực hiện Kết luận thanh tra của Bộ TN&MT nhận thấy vẫn còn nhiều vấn đề chưa được xử lý, khắc phục dứt điểm, đặc biệt là việc sử dụng đất.
Như diện tích 19,72ha được UBND tỉnh Thái Nguyên thu hồi và giao cho Công ty Núi Pháo, nhưng chưa hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho 11 hộ gia đình, cá nhân.
Ngoài ra, còn có 46,1ha đất được UBND tỉnh Thái Nguyên thu hồi và giao cho Công ty Núi Pháo từ năm 2007, không còn nhu cầu sử dụng nhưng chưa hoàn chỉnh thủ tục bàn giao cho địa phương quản lý và sử dụng theo quy định.
Đặc biệt, 66ha được UBND tỉnh Thái Nguyên thu hồi và giao cho Công ty Núi Pháo vào năm 2009 nhưng không có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, nằm ngoài quy hoạch của dự án nhưng chưa hoàn thiện hồ sơ để trả lại đất.
Chưa hết, còn có 2,96ha đất nông nghiệp của 50 hộ gia đình, cá nhân được thuê sử dụng làm kho hàng và bãi để xe phục vụ hoạt động của Công ty Núi Pháo không có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và chưa làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định.
Cuối cùng, là 21,1ha thuộc xóm 3 và 4 xã Hà Thượng chưa hoàn thiện thủ tục quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Với những sai phạm liên quan đến đất đai trên, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Thái Nguyên, Sở TN&MT Thái Nguyên, UBND huyện Đại Từ và Công ty Núi Pháo.
Sau nhiều năm chây ì, mới chỉ thu hồi hơn 58ha?
Như vậy, tổng diện tích liên quan đến những sai phạm về đất đai của Công ty Núi Pháo là 155,88ha, trong đó, có 112,1ha diện tích đất đai phải bàn giao, trả lại cho địa phương. Tuy nhiên, không hiểu vì lí do gì Công ty Núi Pháo và chính quyền tỉnh Thái Nguyên chưa thực hiện.
Khi Thanh tra Chính phủ có Kết luận Thanh tra số 1046/KL-TTCP ngày 1/7/2021, nhắc lại Kết luận số 2065/KL-BTNMT ngày 27/4/2017 của Bộ TN&MT, thì mới đây, ngày 20/1/2022, UBND tỉnh Thái Nguyên mới có Quyết định 126/QĐ-UBND thu hồi hơn 58,2ha đất nằm ngoài ranh giới quy hoạch của Dự án Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo của Công ty Núi Pháo.
Theo Quyết định 126/QĐ-UBND, phần diện tích hơn 58,2ha nằm ngoài quy hoạch trên do Công ty Núi Pháo quản lý, nằm ở xã Hà Thượng (huyện Đại Từ), được tỉnh này cho thuê vào năm 2009.
Việc thu hồi đất, theo UBND tỉnh Thái Nguyên, là theo Kết luận 2065/KL-BTNMT ngày 27/4/2017 của Bộ TN&MT.
Tuy nhiên, trong Kết luận 2065/KL-BTNMT ngày 27/4/2017 của Bộ TN&MT, thì năm 2009, Công ty Núi Pháo được tỉnh Thái Nguyên giao cho 66ha đất không có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, nằm ngoài quy hoạch của dự án và yêu cầu Công ty Núi Pháo hoàn trả lại đất.
Vậy, còn khoảng 8ha đất nữa đã “biến” đi đâu? Phần diện tích 46,1ha được giao cho Công ty Núi Pháo năm 2007 nhưng không còn nhu cầu sử dụng đã hoàn thành thủ tục để bàn giao lại cho địa phương theo các kết luận của Bộ TNMT và Thanh tra Chính phủ hay chưa? Các sai phạm khác liên quan đến đất đai của Công ty Núi Pháo kéo dài nhiều năm qua, đã xử lý dứt điểm hay chưa?
Đó là những vấn đề mà phóng viên Ngày Nay đã hỏi ông Lê Quang Tiến - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, người ký Quyết định 126 thu hồi hơn 58,2ha đất từ Công ty Núi Pháo. Tuy nhiên, ông Tiến cho rằng cần phải có thời gian để ra soát lại những vấn đề trên, đồng thời đề nghị phóng viên liên hệ với ông Nguyễn Thành Minh - Chánh văn phòng UBND tỉnh Thái Nguyên.
Phóng viên Ngày Nay đã liên hệ với ông Minh và chuyển đến vị này những nội dung, vấn đề cần làm rõ.