Phòng GD&ĐT Tây Hồ, Hà Nội: Gói thầu có nhiều mặt hàng cao hơn ngoài thị trường?
Mới chỉ điểm qua 7 mặt hàng trong gói thầu có giá cao hơn so với giá thị trường, ngân sách của quận Tây Hồ ước tính đã thất thoát đi hơn 400 triệu đồng.
Thời gian qua, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Tây Hồ (GD&ĐT) được đầu tư hàng trăm tỷ đồng để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị ... phục vụ cho công tác giáo dục đào tạo từ nguồn ngân sách quận Tây Hồ. Chi ngân sách để phát triển giáo dục, đào tạo không chỉ thể hiện sự quan tâm đến giáo dục của các cấp lãnh đạo mà đó còn là một trong các nhân tố quan trọng quyết định sự phát triển bền vững của đất nước.
Tuy nhiên, dư luận đang có những hoài nghi về tính khách quan, minh bạch trong công tác đấu thầu tại đây. Có nhiều mặt hàng do nhà thầu cung cấp có giá cao hơn hẳn so với giá ngoài thị trường hay việc tiết kiệm “nhỏ giọt” , “lấy lệ” trong các gói thầu đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp với nhau.
Nhiều mặt hàng giá cao hơn ngoài thị trường?
Đó là những điểm dễ nhận thấy trong các gói thầu, đặc biệt các gói thầu liên quan đến cung cấp các thiết bị giáo dục trong thời gian qua ở một số các tỉnh.
Đơn cử như Gói thầu Mua sắm trang thiết bị tại trường Tiểu học Tứ Liên và trường Trung học cơ sở Tứ Liên năm 2020 do Phòng GD&ĐT quận Tây Hồ làm chủ đầu tư. Tổng dự toán gói thầu 4.305.948.000 đồng.
Ngày 18/4/2020, ông Lê Hồng Vũ-Trưởng Phòng GD&ĐT quận Tây Hồ ký Quyết định số 20/QĐ-PGD&ĐT về việc lựa chọn nhà thầu gói thầu trên. Theo đó, đã lựa chọn đơn vị cung cấp là liên danh Công ty TNHH thương mại điện tử Bảo Giang và Công ty TNHH Công nghệ cao Minh Nghĩa với giá trúng thầu 4.302.369.720 đồng, qua công tác đầu thầu công khai nhưng gói thầu cũng chỉ tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước 0.083% tương đương khoảng 3,5 triệu đồng. Được biết, liên danh trên có địa chỉ 160A Hai Bà Trưng, phường Bà Triệu, TP. Nam Định, tỉnh Nam Định; Văn phòng đại diện tại 110D6 Giảng Võ, phường Ba Đình, Hà Nội.
Ngoài việc tiết kiệm ngân sách “lấy lệ” thì gói thầu còn có nhiều mặt hàng cao hơn so với giá ngoài thị trường.
Cụ thể, Tivi 65 inch màn hình Led full HD + Giá treo, mã sản phẩm KD-65X8000G số lượng 5 chiếc giá trúng thầu 39.970.000 đồng, trong khi đó giá ngoài thị trường chỉ khoảng 22.000.000 đồng. Với số lượng 5 chiếc tivi, ngân sách đã thất thoát khoảng 89 triệu đồng.
Kế tiếp là nhạc cụ đàn Organ Yamaha PSR-SX700 số lượng 10 chiếc, giá trúng thầu 49.890.000 đồng/1 chiếc. Trong khi đó, cùng một mã hàng, thông số kỹ thuật, xuất xứ thì ngoài thị trường chỉ có giá khoảng 28.000.000 đồng. Ở sản phẩm này, mỗi 1 chiếc đàn, ngân sách Quận đã bị mất đi 21.890.000 đồng.
Hay như Đàn Piano cơ UIJ-PE, liên danh nhà thầu cung cấp cho Phòng GD&ĐT quận Tây Hồ là 118.500.000 đồng. Theo khảo sát tại các cửa hàng bán nhạc cụ, sản phẩm trên chỉ có giá khoảng 108.000.000 đồng.
Với đầu đĩa DVD DVP-SR760HP, giá ngoài thị trường chỉ có giá 1.400.000 đồng. Tuy nhiên, giá trúng thầu mặt hàng hàng lên tới 3.490.000 đồng.
Bàn trộn âm thanh Mixer MG10XU xuất xứ Yamaha/Malaysia giá trúng thầu 15.850.000 đồng, ngoài thị trường chỉ có giá khoảng 6.000.000 đồng.
Quạt cây công nghiệp KM450S, số lượng 6 chiếc giá 5.450.000 đồng. Giá ngoài thị trường khoảng 2.000.000 đồng.
Quạt hơi nước công nghiệp AK 12000, số lượng 4 chiếc, giá trúng thầu 22.400.000 đồng. Giá thị trường chỉ có 7.200.000 đồng.
Đáng lưu ý, hồ sơ mời thầu Phòng GD&ĐT có dấu hiệu vi phạm Luật Đấu thầu khi ghi rõ mã hàng cụ thể trong yêu cầu kỹ thuật là: Quạt hơi nước công nghiệp AK 12000 mà không cụm từ “hoặc tương đương” kèm theo.
Tại Điểm i, Khoản 6 Điều 89 Luật đấu thầu 2013 có quy định về hành vi bị cấm trong đấu thầu như sau: "Nêu yêu cầu cụ thể về nhãn hiệu, xuất xứ hàng hóa trong hồ sơ mời thầu đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp hoặc gói thầu hỗn hợp khi áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế"
Như vậy, mới chỉ điểm qua 7 mặt hàng trong gói thầu có giá cao hơn so với giá thị trường, ngân sách của quận Tây Hồ ước tính đã thất thoát đi hơn 400 triệu đồng. Đơn vị thẩm định, thẩm tra dự toán gói thầu trên đã làm hết trách nhiệm của mình hay chưa?
Nhiều gói thầu tiết kiệm “lấy lệ”.
Nhận định về các gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm thấp, các chuyên gia cho rằng: Có thể rơi vào 2 trường hợp. Một là công tác thiết kế và lập dự toán được các chủ đầu tư thực hiện rất tốt, dự toán đưa ra đã rất sát giá thị trường, nên dù có đấu thầu cũng không thể giảm nhiều. Hai là có gì đó khuất tất trong quá trình đấu thầu và xét chọn thầu.
Tuy nhiên, các chuyên gia khẳng định rằng, phần lớn các gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm thấp đều rơi vào trường hợp thứ 2. Khẳng định này hoàn toàn có cơ sở khi ở phần trên đã chứng minh các mặt hàng trúng thầu tại Phòng GD&ĐT quận Tây Hồ không sát giá thị trường mà cao hơn nhiều so với giá thị trường.
Ngoài ra, nhiều gói thầu do Phòng GD&ĐT quận Tây Hồ có tỷ lệ tiết kiệm ngân sách “lấy lệ”, hình thức.
Tại Gói thầu Mua sắm trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho các trường công lập thuộc quận năm 2020, có giá dự toán 14.242.956.000 đồng. Ngày 20/11/2020, ông Lê Hồng Vũ- Trưởng Phòng GD&ĐT quận Tây Hồ ký Quyết định số 98/QĐ-GDĐT lựa chọn Công ty Cổ phần Thương mại và Tin học Hùng Mạnh trúng gói thầu với giá 14.225.000.000 đồng. Tiết kiệm 0,12%, khoảng 18 triệu đồng.
Gói thầu Mua sắm bảng trượt và màn hình tương tác cho các trường Tiểu học trên địa bàn quận Tây Hồ năm 2020, giá dự toán 11.000.360.000 đồng, giá trúng thầu 10.997.120.000 đồng. Tỷ lệ tiết kiệm 0,03% , hơn 3 triệu đồng, một mức tiết kiệm cực thấp. Đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH thương mại điện tử Bảo Giang, Công ty mà trước đó đã trúng gói thầu có giá nhiều mặt hàng cao hơn giá thị trường đã nhắc phần trên.
Hay tại Gói thầu Mua sắm trang thiết bị dạy học cho trường THCS Nhật Tân xây mới, mở rộng năm 2019. Đơn vị trúng thầu là Công ty Cổ phần Thương mại và Tin học Hùng Mạnh, địa chỉ 79 Trần Quốc Hoàn, phường Dịch Vọng, Cầu Giấy, Hà Nội. Giá dự toán gói thầu 7.735.730.000 đồng, giá trúng thầu 7.729.000.000 đồng, tỷ lệ tiết kiệm 0,8%, tương đương hơn 6 triệu đồng,
Để công tác đấu thầu được thực hiện một cách công khai, minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả cũng như việc sử dụng tiền ngân sách không bị thất thoát. Đề nghị UBND quận Tây Hồ, các cơ quan chức năng cần rà soát xử lý kịp thời sai phạm (nếu có) tại các gói thầu trên.
Ngày 22/9/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã ra các quyết định tố tụng để tiến hành điều tra, xử lý theo quy định pháp luật về tội “vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 222 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 xảy ra tại Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên và các công ty, đơn vị có liên quan. Trước đó, ngày 16/7/2021 Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cũng đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam bà Phạm Thị Hằng, nguyên Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thanh Hóa vì những hành vi vi phạm liên quan đến công tác đấu thầu tại Sở GD&ĐT tỉnh Thanh Hoá. Trong cả hai vụ án trên, Công ty CP thẩm định giá BTC Value đều là bị can khi thông đồng với các thuộc cấp do lãnh đạo Sở GD&ĐT chỉ đạo để thực hiện nhiều hành vi vi phạm quy định của Luật Đấu thầu.
