Miễn trách nhiệm hình sự với bị cáo trong vụ án 'gà lôi trắng' là hợp tình, hợp lý
Theo luật sư việc miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Thái Khắc Thành là hợp tình, hợp lý, đúng quy định pháp luật.
Ngày 17/10, Tòa án nhân dân tỉnh Hưng Yên tổ chức phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án hình sự đối với bị cáo Thái Khắc Thành (sinh năm 1980, trú tại xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An) về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm”.
Phiên tòa được mở theo kháng cáo của bị cáo và kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hưng Yên đối với bản án sơ thẩm hình sự ngày 08/8/2025 của Tòa án nhân dân Khu vực 5 tỉnh Hưng Yên.
Phiên tòa do Thẩm phán Phạm Ngọc Thành làm chủ tọa; tham gia bào chữa cho bị cáo Thái Khắc Thành có 05 luật sư thuộc Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.
Được biết, sau nghị án, căn cứ điểm a khoản 1 Điều 29 Bộ luật Hình sự, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã quyết định miễn trách nhiệm hình sự cho bị cáo Thái Khắc Thành về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý hiếm”. Đồng thời, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn “Cấm đi khỏi nơi cư trú” đối với bị cáo.
HĐXX phúc thẩm căn cứ theo Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp, có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.
Tại phụ lục danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm của Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT, gà lôi trắng chuyển sang nhóm IIB (không bị cấm nuôi thương mại nhưng phải tuân thủ các quy định về nuôi, nhốt, vận chuyển) mà không còn thuộc nhóm IB (động vật rừng đang bị đe dọa tuyệt chủng nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại) như tại thời điểm khởi tố vụ án.
Cũng theo HĐXX phúc thẩm, việc bị cáo Thành bị truy tố về tội "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm là "đúng người, đúng tội, đúng pháp luật" nhưng thời điểm xét xử sơ thẩm thì Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT, làm cho hành vi của bị cáo không còn nguy hiểm cho xã hội.
Văn bản này có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 nhưng đến ngày 16/7/2025 mới được đăng Công báo trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ và không gửi cho các cơ quan tiến hành tố tụng để rà soát lại những trường hợp đang bị tạm giữ, tạm giam, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án, dẫn đến việc cấp sơ thẩm đã không áp dụng Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT để xét xử bị cáo.
Cùng với đó, HĐXX phúc thẩm kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần có văn bản thông báo cho các cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan liên quan; đồng thời kiến nghị Chính phủ cho rà soát các văn bản pháp luật đang có nội dung không thống nhất để kịp thời xử lý.
Sau phiên tòa, bị cáo Thành cảm ơn HĐXX và các cơ quan tố tụng đã áp dụng chính sách khoan hồng, cho mình cơ hội được về với gia đình.
Theo Luật sư Lê Hồng Hiển, người bào chữa miễn phí cho bị cáo Thái Khắc Thành cho biết, ban đầu vào ngày 13/8, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hưng Yên đề nghị hủy án để điều tra lại. Tại phiên tòa hôm nay (17/10), Viện Kiểm sát đã có đề nghị HĐXX sửa án sơ thẩm, miễn trách nhiệm hình sự với bị cáo Thái Khắc Thành. Quan điểm của Viện Kiểm sát tỉnh Hưng Yên cũng giống quan điểm bào chữa của luật sư.
Cũng theo Luật sư, việc HĐXX cũng miễn hình phạt bổ sung 30 triệu đồng và hủy bỏ biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú, giúp bị cáo được tự do ngay tại phiên tòa là hợp lý.
"Đây là một bản án hợp tình, hợp lý, đúng quy định pháp luật, thể hiện sự công tâm, khách quan và tinh thần thượng tôn pháp luật của Hội đồng xét xử phúc thẩm... Một bản án nhân văn cho thấy rằng khi pháp luật thay đổi, công lý vẫn luôn được thực thi", Luật sư Lê Hồng Hiển cho hay.
Trước đó, tại phiên tòa sơ thẩm bị cáo Thái Khắc Thành bị Tòa án nhân dân Khu vực 5 tỉnh Hưng Yên tuyên án 06 năm tù về tội "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm", quy định tại điểm b, khoản 2, Điều 244 Bộ luật Hình sự.
Ngày 13/8, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Hưng Yên đã ra kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Thành 06 năm tù, theo hướng đề nghị hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Cùng ngày 13/8, Chánh án TAND tỉnh Hưng Yên cùng đại diện Viện Kiểm sát đã vào trại tạm giam trao quyết định kháng nghị và thay đổi biện pháp ngăn chặn cho bị cáo Thành.
Sau 04 tháng bị tạm giam, trưa 13/8, bị cáo Thái Khắc Thành đã được ra khỏi nơi giam trở về nhà ở xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An, trong niềm vui của gia đình và người thân.
Ngày 14/8, bị cáo Thái Khắc Thành đã gửi đơn kháng cáo tới Tòa án nhân dân Khu vực 5, tỉnh Hưng Yên.
Theo nội dung vụ án, từ năm 2022, bị cáo Thái Khắc Thành tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội, biết gà lôi trắng là động vật hoang dã quý hiếm cần bảo tồn không được nuôi, nhốt, mua bán; tuy nhiên, Thành vẫn nảy sinh ý định mua gà lôi về để nhân giống bán lấy tiền chi tiêu.
Năm 2024, Thành mua trên mạng xã hội 01 cá thể gà lôi trống của một người không quen biết ở Cần Thơ với giá 4,5 triệu đồng.
Sau đó, qua mạng xã hội, Thành liên hệ trao đổi với người không quen biết ở Nghệ An để đổi 01 con chích chòe lửa của Thành lấy 02 cá thể gà lôi mái để cùng nuôi nhốt tại nhà mình mà không đăng ký với cơ quan có thẩm quyền.
Quá trình nuôi, các cá thể gà lôi mái đẻ được 13 trứng và ấp nở được 10 con gà lôi con, còn 03 trứng bị hỏng. Ngày 26/3/2025, Thành đã bán 10 cá thể gà lôi con cho một người không biết tên, địa chỉ để lấy số tiền 06 triệu đồng.
Trong quá trình giao gà ở khu vực thuộc địa phận thôn Quý Sơn, xã Song An, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình cũ (nay là phường Vũ Phúc, tỉnh Hưng Yên) thì Thành bị Tổ công tác của Công an tỉnh Thái Bình cũ (nay là tỉnh Hưng Yên) phát hiện thu giữ số gà trên.
