Lý giải việc cùng đóng bảo hiểm xã hội 15 năm nhưng mức hưởng khác nhau
Từ ngày 01/7/2025, lao động nam đủ tuổi về hưu, đóng bảo hiểm xã hội 15 năm được hưởng lương hưu 40%, với số năm tương tự, lao động nữ được hưởng 45%.
Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, lao động nam đủ tuổi nghỉ hưu, đóng bảo hiểm xã hội 15 năm thì mức hưởng bằng 40% bình quân tiền lương tháng đóng. Từ 16 đến 20 năm, mỗi năm tính thêm 1%. Từ năm thứ 20 trở đi, tỷ lệ hưởng lương hưu là 45%, cứ đóng mỗi năm tính thêm 2% cho đến khi hưởng tối đa 75%. Lao động nữ đủ tuổi nghỉ hưu, đóng bảo hiểm xã hội 15 năm thì mức hưởng bằng 45% bình quân tiền lương làm căn cứ đóng. Mỗi năm sau đó hưởng thêm 2% cho đến khi đạt tỷ lệ tối đa 75%.
Như vậy, cùng đóng bảo hiểm xã hội 15 năm, nữ hưởng lương hưu 45%, nam chỉ 40%.
Lý giải sự chênh lệch này, đại diện Vụ Bảo hiểm xã hội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, Luật mới kế thừa từ Luật Bảo hiểm xã hội 2014, không thay đổi công thức tính lương hưu. Ban soạn thảo chỉ bổ sung cách tính tỉ lệ lương hưu với lao động nam đóng từ 15 năm đến dưới 20 năm, vì Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành không có quy định với nhóm này.
Với lao động nam đủ tuổi nghỉ hưu, đóng bảo hiểm xã hội 15 năm, lương hưu có tỉ lệ bằng 40% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội. Mức này tăng 6,25% so với dự thảo ban đầu. Khi đó, lao động nam được tính tỉ lệ 2,25%/năm, nếu đóng đủ 15 năm thì chỉ hưởng 33,75%. Luật mới nêu nam đóng đủ 15 năm, sau đó mỗi năm đóng thêm được cộng 1%. Từ năm thứ 20 trở đi, tỉ lệ hưởng lương hưu là 45%, tính thêm 2%/năm đóng cho đến khi hưởng tối đa 75%.
Với lao động nữ đủ tuổi nghỉ hưu, đóng bảo hiểm xã hội 15 năm, lương hưu có tỉ lệ bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội. Sau đó, mỗi năm cộng thêm 2% cho đến khi hưởng tối đa 75%.
Ngoài ra, để hưởng lương hưu ở mức tối đa 75%, lao động nữ phải đóng 30 năm và nam là 35 năm. Người về hưu trước tuổi bị trừ tỉ lệ hưởng 2%/năm. Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tỉ lệ hưởng lương hưu bình quân với mỗi năm tham gia bảo hiểm xã hội của các nước khoảng 1,7%. Hai nước phát triển là Trung Quốc, Hàn Quốc có tỉ lệ 1%. Riêng Việt Nam, tỉ lệ hưởng lương hưu ở nam và nữ hiện hành lần lượt là 2,14% và 2,5%.
Nước ta đang ở giai đoạn già hóa dân số và dự báo đến năm 2036 sẽ bước vào giai đoạn dân số già với tỉ lệ dân số từ 65 tuổi trở lên chiếm khoảng 14%.
