Nghệ An: Nhà máy trăm tỷ hoạt động 'chui' sản xuất gạch trái phép
Được chấp thuận đầu tư dây chuyền sản xuất gạch gốm ốp lát và ngói chất lượng cao nhưng Công ty TNHH xe máy Bình An đã lắp đặt “chui” dây chuyền cả trăm tỉ đồng để sản xuất gạch tuynel trái phép.
Xây dựng dây chuyền “chui” cả trăm tỉ đồng
Dự án nhà máy sản xuất gạch ngói công nghệ cao Bình An tại xã Tân Long, huyện Tân Kỳ được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 4249/QĐ-UBND ngày 15/09/2017.
Chủ đầu tư là Công ty TNHH MTV Xe máy Bình An (có địa chỉ tại khối 3, thị trấn Tân Kỳ, huyện Tân Kỳ, do bà Dương Thị Thành đại diện pháp luật) với tổng mức đầu tư 97,705 tỷ đồng trên diện tích 42.000 m2. Tiến độ thực hiện dự án là 22 tháng, thời gian hoạt động là 50 năm.
Theo Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, quy hoạch, giấy phép xây dựng thì Công ty Bình An sẽ xây dựng dây chuyền sản xuất gạch gốm ốp lát và ngói chất lượng cao, phù hợp với nhu cầu thị trường và quy hoạch tổng thể phát triển vật liệu xây dựng của Thủ tướng, quy hoạch của UBND tỉnh Nghệ An.
Tuy nhiên Công ty này đã bất chấp pháp luật, không xây dựng, lắp đặt dây chuyền công nghệ như đã được phê duyệt mà ngang nhiên lắp đặt “chui” hai dây chuyền sản xuất gạch tuynel (gạch xây dựng đất sét nung) cả trăm tỉ đồng.
Từ năm 2018 đến nay, nhà máy gạch ngói Bình An đã sản xuất, bán ra thị trường hàng chục triệu viên gạch “lậu” kiếm lợi bất chính. Do lắp đặt dây chuyền trái với phê duyệt, giấy phép nên đến nay, nhà máy này vẫn chưa được các cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng.
Có mặt tại xã Tân Long, huyện Tân Kỳ vào giữa tháng 4/2021, chúng tôi không khỏi bất ngờ bởi sự hoành tráng về quy mô, diện tích, công nghệ sản xuất của nhà máy gạch Bình An. Máy móc chạy ầm ầm, công nhân làm việc cật lực, mỗi ngày cho ra đời hàng vạn viên gạch các loại. Nhà máy rộng cả chục ngàn m2, đâu đâu cũng thấy gạch tuynel xếp chồng lên nhau. Phía ngoài, nhiều chiếc xe tải đang được công nhân bốc gạch lên để đi tiêu thụ tại các địa phương.
Xung quanh nhà máy, hàng chục khối đất sét, than đá chất đống cao như núi chuẩn bị để đưa vào sản xuất gạch xây dựng. Mặc dù được phê duyệt công nghệ, cấp phép“sản xuất gạch gốm ốp lát và ngói chất lượng cao” nhưng tại nhà máy của Cty Bình An, không có bất kỳ một dây chuyền nào liên quan đến hai chủng loại sản phẩm này. Vì vậy chúng tôi có tìm đỏ mắt cũng không thấy một viên gốm ốp lát hay ngói chất lượng cao nào.
Do lợi nhuận cao từ việc bán gạch xây dựng nên nhiều năm qua, Công ty Bình An đã bất chấp các quy định pháp luật, làm trái quy hoạch của chính phủ cũng như UBND tỉnh Nghệ An. Mặc dù đưa vào sản xuất rầm rộ, tiêu thụ hàng chục triệu viên gạch xây dựng đã hơn 3 năm nay, nhưng thật “lạ lùng”, nhà máy này trên danh nghĩa vẫn là “chạy thử nghiệm” để lấp liếm các sai phạm.
Đất đai, môi trường bị ảnh hưởng nghiêm trọng
Sau 3 năm đi vào xây dựng, hoạt động “chui” đến nay, nhà máy gạch ngói Bình An vẫn chưa hoàn thành dự án như được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt. Lợi dụng sự quản lý lỏng lẻo của các cơ quan chức năng, Công ty này đã sản xuất, bán ra thị trường hàng chục triệu viên gạch tuynel thu lợi bất chính. Vì vậy nhà máy này không chỉ bất chấp pháp luật, thực hiện sai chủ trương, giấy phép mà còn làm thất thoát tiền thuế, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, đất đai, an ninh lương thực.
Do nhà máy chưa được cấp mỏ khai thác đất sét phục vụ cho nhu cầu sản xuất nên để có nguyên liệu sản xuất gạch tuynel, doanh nghiệp Bình An đã lấy đất “chui”, không có nguồn gốc hợp pháp. Mỗi ngày nhà máy này cho ra lò khoảng 3 vạn viên gạch tuynel, mỗi tháng cả chục triệu viên thì trong 3 năm qua, khối lượng đất sét mà cty Bình An lấy từ đồng ruộng, ao hồ trên địa bàn huyện Tân Kỳ và các vùng phụ cận là hết sức lớn. Tuy nhiên “nguồn gốc” của đất sét này lại không rõ nguồn gốc, nói cách khác là chủ yếu mua bán “chui” với các đơn vị vận tải không được cấp mỏ. Việc này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh thái, đất đai, an ninh lương thực mà Chính phủ, UBND tỉnh Nghệ An đã ra sức bảo vệ trong nhiều năm qua.
Được biết trên địa bản tỉnh Nghệ An, các nhà máy, đơn vị được cấp phép mỏ đất sét chỉ tính trên đầu ngón tay. Nguồn nguyên liệu này không đủ để họ sản xuất nên việc bán ra ngoài hay cung cấp cho đơn vị khác là không có. Vì vậy để có nguyên liệu sản xuất, nhà máy gạch ngói Bình An đã mua đất “chui” từ việc cải tạo ao hồ, ruộng vườn của dân.
Nhà máy trên thực tế đã đi vào hoạt động 3 năm nay nhưng trên giấy tờ, thủ tục pháp lý vẫn là “chạy thử nghiệm”, nên đến nay, các hạng mục bảo vệ môi trường như DTM được phê duyệt vẫn chưa được nghiệm thu, hoàn thành. Vì vậy việc gây ô nhiễm của nhà máy bởi khói bụi, tiếng ồn, nước thải, chất thải nguy hại… không được kiểm tra, xử lý. Việc các loại xe tải chở bùn đất, than xỉ từ các nơi khác về tập kết tại nhà máy gạch ngói Bình An đã gây ra khói bụi, mất an toàn khiến người dân bức xúc trong thời gian qua. Ngoài ra vấn đề về PCCC tại nhà máy này vẫn chưa hoàn thành, nguy cơ cháy nổ, hỏa hoạn có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Việc Công ty Bình An lắp đặt “chui” dây chuyền, công nghệ sản xuất gạch tuynel không chỉ trái với Quyết định phê duyệt dự án, giấy phép xây dựng mà còn đi ngược lại với chủ trương, mục tiêu của Thủ tướng Chính phủ cũng như tỉnh Nghệ An trong vấn đề sử dụng vật liệu xây dựng không nung để dần thay thế gạch đất sét nung (gạch tuynel) trong thời gian qua.
Theo đó, cần phát triển sản xuất và sử dụng vật liệu xây dựng không nung để thay thế gạch đất sét nung nhằm tiết kiệm đất nông nghiệp, góp phần bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, giảm thiểu khí thải gây hiệu ứng nhà kính và ô nhiễm môi trường, giảm chi phí xử lý phế thải của các ngành công nghiệp, tiết kiệm nhiên liệu than, đem lại hiệu quả kinh tế cao cho toàn xã hội.