Đột ngột bỏ xét tuyển khối C: Các trường đại học có vi phạm quy chế tuyển sinh?

Theo dõi GĐ&PL trên

Việc một số trường đại học thông báo dừng tuyển sinh tổ hợp xét tuyển truyền thống trong khi chỉ còn một tháng nữa là diễn ra Kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông khiến cho nhiều thí sinh, phụ huynh lo lắng bất an vì không thể dự tuyển vào ngành học mong muốn.

"Các trường đại học có trách nhiệm giải trình với thí sinh, xã hội về phương thức, tổ hợp xét tuyển đảm bảo quyền lợi thí sinh, công bằng bằng trong tuyển sinh; tuyển được người học đúng ngành, chất lượng,” Giáo sư Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học nói.

Thay đổi đột ngột

Ngày 4/6, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) công bố trên website thông tin tuyển sinh đại học chính quy năm 2025. Theo đó, trường bỏ xét tuyển tổ hợp C00 (gồm các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý) với 17 ngành và chỉ xét tuyển tổ hợp này cho 9 trên tổng số 28 ngành/chương trình đào tạo.

Các ngành dừng tuyển khối C gồm: Báo chí; Công tác xã hội; Đông Phương học; Hàn Quốc học; Khoa học quản lý; Quan hệ công chúng; Quản lý thông tin; Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành; Quản trị khách sạn; Quản trị văn phòng; Quốc tế học; Tâm lý học; Thông tin - thư viện; Văn hóa học; Việt Nam học; Xã hội học; Điện ảnh và nghệ thuật đại chúng. Đây đều là những ngành có truyền thống tuyển sinh khối C trong nhiều năm qua của trường.

Trước đó, Trường Đại học Thủ đô cũng công bố dừng tuyển sinh tổ hợp C00 năm 2025 với 11 ngành gồm: Quản lý giáo dục, Công tác xã hội, Giáo dục đặc biệt, Luật, Chính trị học, Quản trị kinh doanh, Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng, Quản lý công, Văn hóa học, Văn học, Tâm lý học.

Tương tự, năm nay, Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội bỏ xét tuyển tổ hợp C00 trong khi năm 2024 đây là tổ hợp chiếm chỉ tiêu nhiều nhất khi xét tuyển vào ngành Luật. Học viện Báo chí và Tuyên truyền cũng chính thức bỏ tổ hợp C00 khỏi danh mục xét tuyển đại học năm nay. Năm ngoái, tổ hợp này được sử dụng xét tuyển cho ngành Lịch sử, chuyên ngành Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam.

Lý giải về việc điều chỉnh tổ hợp xét tuyển, trao đổi với báo chí, Phó giáo sư, Tiến sỹ Đặng Thị Thu Hương - phó hiệu trưởng Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội cho hay điều này dựa trên cơ sở đổi mới về các môn thi tốt nghiệp trung học phổ thông được áp dụng từ năm 2025 và yêu cầu tuyển sinh của từng ngành, yêu cầu về chuẩn đầu ra ngoại ngữ theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, thực hiện chiến lược quốc tế hóa các chương trình đào tạo của trường.

Trường có vi phạm quy chế tuyển sinh?

Theo nhiều thí sinh, giáo viên, phụ huynh, các trường khi thay đổi đột ngột đã chưa tính đến quyền lợi người học vì để chuẩn bị cho Kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông, lấy kết quả xét tuyển đại học, học sinh luôn phải xác định rõ tổ hợp xét tuyển và nỗ lực ôn tập cho các môn học đó trong suốt 3 năm, chậm nhất là từ đầu lớp 12.

“Việc trường thông báo dừng xét tuyển một tổ hợp truyền thống trước kỳ thi chỉ một tháng là không công bằng và không khác gì ‘đánh úp’ thí sinh, khiến các em dù có năng lực vẫn mất đi cơ hội dự tuyển, đứng trước nguy cơ trượt đại học sau bao công sức, chỉ vì trường thông tin quá muộn,” cô giáo Phạm Thị Thanh (Kiến Xương, Thái Bình) bức xúc nói.

Trong khi đó, tại Điều 4 của quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng hiện hành quy định nguyên tắc cơ bản đầu tiên trong tuyển sinh là “công bằng đối với thí sinh”, gồm công bằng về cung cấp thông tin và cơ hội dự dự tuyển.

Theo đó, thí sinh phải được thông tin “kịp thời để có quyết định phù hợp và chuẩn bị tốt nhất cho việc tham gia tuyển sinh”, “không thí sinh nào bị mất cơ hội dự tuyển do những quy định không liên quan tới trình độ, năng lực (trừ những quy định của Bộ Công an và Bộ Quốc phòng mang tính đặc thù trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh); hoặc do quy trình tuyển sinh gây phiền hà, tốn kém.”

Đây không phải lần đầu tiên việc các trường đại học đột ngột thay đổi phương thức, tổ hợp xét tuyển gây bức xúc cho thí sinh. Tại Hội nghị tuyển sinh năm 2022 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức ngày 16/3/2022, Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh việc các trường có thể giảm chỉ tiêu theo một phương thức nhưng cần có lộ trình, không nên đột ngột bỏ hay giảm mạnh để tránh gây sốc cho thí sinh..

Để hạn chế tình trạng này, tháng 6/2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư số 08 về quy chế tuyển sinh đại học, tuyển sinh cao đẳng ngành giáo dục mầm non, trong đó, tại điểm b, khoản 4, Điều 6 quy định: “Việc thay đổi, bổ sung phương thức hoặc tổ hợp xét tuyển phải có căn cứ và lộ trình hợp lý; không làm tỷ lệ phân bổ chỉ tiêu của một phương thức, tổ hợp đã sử dụng trong năm trước giảm quá 30% (trong cơ cấu chỉ tiêu của ngành, chương trình đào tạo) trừ trường hợp việc thay đổi, bổ sung đó đã được công bố trước thời điểm mở đăng ký dự tuyển ít nhất 1 năm.”

Tuy nhiên, tháng 3/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông 06 sửa đổi Thông tư 08, trong đó bỏ quy định trên.

Theo Giáo sư Nguyễn Tiến Thảo, Thông tư 08 hạn chế số lượng tổ hợp xét tuyển cho mỗi ngành đào tạo là không quá 4 tổ hợp, nhưng từ năm 2025, thí sinh chỉ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông 4 môn thay vì thi 6 môn như trước đây. Vì vậy, tại Thông tư 06, Bộ Giáo dục và Đào tạo sửa đổi Điều 6 theo hướng không giới hạn tổ hợp, nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh cũng như các trường trong xét tuyển.

Cũng theo Giáo sư Nguyễn Tiến Thảo, Luật Giáo dục Đại học quy định tuyển sinh là quyền tự chủ của các trường. Tuy nhiên, việc tự chủ phải đi đôi với trách nhiệm giải trình và đảm bảo quyền lợi cho thí sinh. Vì vậy, trường có trách nhiệm giải trình trước các thay đổi, điều chỉnh, đặc biệt là khi các thay đổi, điều chỉnh đó ảnh hưởng đến quyền lợi của thí sinh.